Aquel pacto entre Zapatero e Rajoy de agosto de 2011, con media España de vacacións, para reformar o artigo 135 da Constitución e adaptalo ás esixencias do BCE e á canciller Merkel acabou por dinamitar os apelidos de socialista e obreiro que o PSOE de Zapatero tentara recuperar logo de que Felipe González os tirase directamente ao lixo dúas décadas antes.

Foi toda unha demostración de inoperancia política diante dun momento crítico no que se necesitaban dirixentes con carácter. Zapatero arrastrou canda el a todo o seu partido e entregoulle o poder a un PP que xa tiña claro dende facía tempo que o plan de acción era o trazado polos mesmos que mandaran facer pulir a nosa Carta Magna, malia que o tivo agochado ata que gañou as eleccións.

Tres anos despois daquela desfeita, o novo líder do PSOE, Pedro Sánchez, que tamén amosara daquela ter boas tragadeiras, admite agora como un «error» aquel voto e por iso anuncia un acto de contrición hoxe no Congreso dando o seu apoio a unha iniciativa de Izquierda Plural para volver o artigo 135 ao seu sitio.

Que os socialistas comecen a admitir erros, malia que tiveran que pasar tres anos, demostra que sinten moi preto o alento de movementos como Podemos, xurdidos precisamente para denunciar a mansedume da clase política dirixente cos que nos dictan, como dicía Santa Teresa, cando toca perdiz e cando oración.

Dicían os que só se atrevían a criticar ao ditador con cuestións que non irritan tanto como para mandar ao ousado ao paredón, que a ‘Paco Medallas’ enganchábanlle os salmóns ao anzol baixo a auga cando se achegaba a pescar ao río Eo. E con esa lenda urbana acuñouse a frase «así llelos poñían a Franco», que nos vén a conta para describir a ponte de prata que os socialistas e, máis en concreto Zapatero, estanlle tendendo a un Mariano Rajoy a quen, tras verse noqueado en dous duelos anteriores, o sorriso nervioso de quen se ve xa presidente delátao agora nas súas comparecencias públicas. Ademais, fronte a el e a súa camada de ministrables, Rubalcaba parece un ‘dummy’ -un deses bonecos que se usan para probar os coches- preparado para darse a hostia pai xusto na data na que se recorda que aquel afortunado pescador colgou a cana.
E non é que se poña en dúbida a capacidade de xestión ou a versatilidade de quen chegou a ser ministro con dous dos cinco presidentes da nosa democracia, pois seguramente estamos ante un dos políticos máis hábiles e preclaros dos últimos anos. O problema é que a estas alturas do partido a prima de risco do PSOE está disparada e ofrece menos garantías que o ticket de compra dun bazar chinés. E só por iso, cando un imaxina que quedan por diante máis de dous meses ata a cita electoral, dan ganas de, como ocorre no rugby, pedirlle ao árbitro que pite o final e lle dea a vitoria ao PP por superioridade manifesta.

EL AJUSTE duro en las administraciones que acaba de ordenar Zapatero ha puesto en guardia a todos los gobiernos locales, entre ellos el lucense, que se prepara para trasladar a sus cuentas el efecto que provocará la prevista caída de los ingresos que llegan desde Madrid y Santiago. La medida más inmediata será ese recorte de los sueldos del personal del Concello, un capítulo que supone 31,5 millones de euros de los 92 que suma el presupuesto municipal de este año. El alcalde José López Orozco ya anunció que será el primero en ajustarse el cinturón rebajándose el salario, aunque éste será sólo un gesto de cara a la galería puesto que el auténtico problema de esta administración, al igual que el de otras muchas, es el exceso de gasto corriente, es decir, todo aquel que es improductivo y que no supone inversiones.
Muchos de ellos son imposibles de eliminar, puesto que son necesarios para mantener en funcionamiento el Concello, aunque sí que hay otros más prescindibles, entre los que se incluyen desde las dedicaciones exclusivas o la asignación para los grupos políticos, al personal asesor o los gastos en comidas, viajes o protocolo. La factura era asumible en época de bonanza económica, aunque el hecho de que haya engordado tanto la hace ya insostenible.
De momento los números aún son negros y el hecho de que Lugo haya conseguido reducir su deuda en los últimos años le da un mayor margen de maniobra, aunque el auténtico problema podría llegar con los presupuestos del próximo año, cuando sin planes de inversión del Estado —hay que recordar que del Feil de 2010, más de dos millones van dedicados a gasto social—; con el incremento de instalaciones municipales que requerirán de un mantenimiento y de más personal, y quizá con una caída de la actividad y con la subida del IVA que puede retraer los ingresos por impuestos municipales podría darse el caso de que el presupuesto municipal acabe dedicado sólo a pagar sueldos y facturas, y sin posibilidad de acometer inversiones. Claro que el problema es que el año que viene hay elecciones y ya se sabe que usar la tijera no suele dar votos.

LA PROTESTA DE MONFORTE PODRÍA IMITARSE EN LUGO
La espectacular manifestación organizada el jueves en Monforte en defensa de la sanidad pública y que congregó a entre 8.000 y 10.000 personas podría reproducirse en Lugo si se cumplen las amenazas lanzadas por la plantaforma Cidadanía e Saúde, que hará llegar a Feijóo y Farjas sus reivindicaciones contra el traslado del Centro de Especialidades y el cobro del párking en el nuevo hospital. De momento se han recogido 20.000 firmas y, aunque el PP se plantea asumir el coste político de estas impopulares medidas, una nueva protesta como la de Monforte podría hacer más daño del que se calcula.

Acábase o Entroido oficial pero moitos non se quitarán o disfraz mentres lles resulte útil. Zapatero rodeouse o luns de profesionais da máscara gañadores, aínda que eles si se merecían o premio por facernos fan rir e emocionarnos coa súa historias. ZP con todo, aínda que triunfou en dúas ocasións, é agora mesmo a cara da decepción e quizá por iso trata de tapala cunha amable careta que non convence nin a mercados nin a socios europeos nin a oposición e, a tenor das enquisas, nin aos seus votantes. Preto de iniciar o seu terceiro ano de mandato as súas políticas apenas lograron frear a recesión e o negro panorama que ata debuxan comisarios europeos que el propuxo fixeron actuar ao propio Rei, que saíu a palestra para pedir unidade.
Cada un ten o seu papel nesta mascarada e ao cidadán tocoulle o de asistir como convidado de pedra ao axuste de contas que representa agora a política en España. Iso mesmo pasoulle aos gregos, máis afeitos iso si á traxedia, pero que estes días prepáranse para saír á rúa a denunciar a farsa que os seus dirixentes construíron durante anos. Aquí non sabemos aínda canto tardará en caer o telón, aínda que se albisque o desenlace. Iso si, mentres haxa máscaras a incerteza non cesará.

Ao presidente do Goberno seguramente xa non se lle sorprendan os apupos, peticións públicas de dimisión ou desplantes nos actos oficiais. Vai co cargo, así que os berros escoitados por Zapatero no desfile militar da Festa Nacional, cuxo público tampouco é un compendio de diversidade ideolóxica, non deberían minar a autoestima do líder socialista. E é que tras de cinco anos no poder e atascados na crise é normal que a rúa sexa territorio hostil para un gobernante. Outra cousa é que o presidente en cuestión saboree aínda os meles do éxito como ocorre con Núñez Feijóo. No seu paseo por Lugo durante o San Froilán só recibiu aplausos e felicitacións, aínda que a súa é unha guerra que acaba de empezar e na que hai garantías de non contar baixas polo menos durante o primeiro ano. Logo non tardarán en aparecer os primeiros reproches públicos, as manifestacións improvisadas e os apupos, que só logran atenuar o callo político do dirixente e un adestramento para non perder o contacto coa rúa. E vale que a foto con Obama que tanto obsesiona aos asesores pode infundir optimismo e popularidade, pero o contacto con don Pepe ou dona Maruja o político nunca o debe refugar. Nin aínda que sexa para que lle canten as corenta.

Que Rodríguez Zapatero necesita un libro de autoaxuda xa o saben ata os que insisten en que hai brotes verdes na economía. Logo dun ano do trunfo nas urnas, unhas eleccións descafeinadas e sen tensión cidadá acaban de poñer casi catro puntos por diante ao partido de Mariano Rajoy, donde hai quen se atreve a recomendarlle que presente unha moción de censura no Congreso.

Claro que Rajoy debería ter en conta o halo de sorte que sempre rodeu a ZP, que ben podería chegar a afrontar un terceiro mandato en plena fase de recuperación.

Iso si, agora o panorama é tan desacougador que mesmo dá a impresión de que nin os populares se amosan exultantes co trunfo electoral. Se cadra porque desta vez tampouco vai influir na composición do Europarlamento que haxa dous ou tres deputados máis populares ca socialistas. E se cadra porque tamén, logo da euforia desatada polos cambios de goberno en Galicia e Euskadi, no PP decatáronse que a situación é máis complicada do que se pensaba e hai moito traballo por facer.

Non sei se Zapatero ten agora máis clara a folla de ruta que o pasado sábado, pero de momento semella que podería aparcar proxectos polémicos como a nova lei do aborto e darlle para adiante a outros como a reforma laboral. Eso si, a reacción debe ser urxente, as campás tocan a rebato.