Galicia Bilingüe debe estar de noraboa, como diría o director de Canal 24 Horas, porque segundo unha enquisa do Instituto Galego de Estatística, o 75% do rapaces de menos de 15 anos usa sempre o castelán, ese idioma que os dirixentes desa asociación consideraban ameazado en Galicia pola «imposición» do galego no ensino.

As proxeccións que fan algúns expertos din que dentro de 30 anos só falará o galego de xeito habitual un de cada catro habitantes da comunidade, malia que pode que esta conxetura sexa tan alarmista como as advertencias feitas no seu día pola presidenta do mentado colectivo para meterlle presión á Xunta. Porque ocorre que coa entrada na madurez, un vaille collendo cariño ao propio e un idioma que lles serviu para expresarse aos nosos devanceiros acaba sendo tan valorado como esa finquiña herdada dos avós, que malia que non lle saquemos proveito, nunca nos desafaremos dela.

Agora que a preocupación da maioría dos cidadáns pasa por saír adiante no medio desta crise e a cuestión do idioma é considerada como algo menor, o único que nos queda aos bilingües é tentar facer cada día algo a prol do galego, usándoo para aquelo tan habitual como pedir un café, preguntar cantó é no súper ou mandar unha mensaxe por whatsapp, uns xestos tan pequenos como os que facemos cada vez que reciclamos o lixo, pero que deben axudar a rachas estatísticas e acalar mentireiros.

Que devolvan a pasta igual que lles caian dous, catro ou seis anos de cadea, porque moitos desos personaxes que estamos vendo desfilar polos xulgados e os que xa están durmindo á sombra, cando cumplan a condea non van ter problema para recuperar o nivel de vida e darse os louxos das elites, grazas aos cartos do fardelo que teñen nos paraísos fiscais.

A Infanta Cristina xa pediu facer efectivos os 600.000 euros que ese benevolente fiscal lle pide que devolva, pero o que lle viría ben a esas comunidades autónomas saqueadas como foron Valencia e Baleares é que tanto Iñaki Urdangarín como o seu exsocio Diego Torres e o resto de acusados do caso Nóos reintegrasen, xa non todo o que dilapidaron, senón o que lle quitaron ao erario público.

E tanto do mesmo para o resto de responsables doutros casos de corrupción, chámese Bankia, Eres, Gurtel, Púnica, Malaya ou Pujol, que segundo se calcula teñen defraudado xa uns 9.500 millóns de euros, cos que se podería financiar durante un ano á Xunta de Galicia.

Moitos deses cartos foron para pagar a festa que se viviu na década pasada, pero tamén houbo quen os gardou ou transferiu a testaferros para asegurarse o futuro deles e os seus. Pois está claro que se hai algo que lles pode doer aos corruptos é buscarlles ata o último euro alá onde o teñan agochado. Unha vez se lles quite, enfrontarse ao día a día a peito descuberto como millóns de familias será a súa gaiola máis terrible.

Aquel pacto entre Zapatero e Rajoy de agosto de 2011, con media España de vacacións, para reformar o artigo 135 da Constitución e adaptalo ás esixencias do BCE e á canciller Merkel acabou por dinamitar os apelidos de socialista e obreiro que o PSOE de Zapatero tentara recuperar logo de que Felipe González os tirase directamente ao lixo dúas décadas antes.

Foi toda unha demostración de inoperancia política diante dun momento crítico no que se necesitaban dirixentes con carácter. Zapatero arrastrou canda el a todo o seu partido e entregoulle o poder a un PP que xa tiña claro dende facía tempo que o plan de acción era o trazado polos mesmos que mandaran facer pulir a nosa Carta Magna, malia que o tivo agochado ata que gañou as eleccións.

Tres anos despois daquela desfeita, o novo líder do PSOE, Pedro Sánchez, que tamén amosara daquela ter boas tragadeiras, admite agora como un «error» aquel voto e por iso anuncia un acto de contrición hoxe no Congreso dando o seu apoio a unha iniciativa de Izquierda Plural para volver o artigo 135 ao seu sitio.

Que os socialistas comecen a admitir erros, malia que tiveran que pasar tres anos, demostra que sinten moi preto o alento de movementos como Podemos, xurdidos precisamente para denunciar a mansedume da clase política dirixente cos que nos dictan, como dicía Santa Teresa, cando toca perdiz e cando oración.

Unha sociedade que quere vivir tan á présa semella que non está a disfrutar o presente. Senón que alguén me explique por que a finais de outubro xa comenzan a instalarse alumeados navideños e a ofrecernos a lotaría, en Nadal anúncianos ofertas de cruceiros de vacacións, en primavera non paran de pasarnos imaxes dos primeiros bañistas en Benidorm e no verán colócanos coleccionables e maquetas imposibles para armar nas horas mortas dos días de frío.

Son só exemplos dunha cultura consumista que nos inculcaron aos da miña xeración e as sucesivas e que aceptamos sen miramentos ata que se nos botou enriba hai seis anos unha crise económica que tamén nos fixo reflexionar sobre o que é verdadeiramente importante.

Porque se é certo que algún día vivimos por enriba das nosas posibilidades, agora dános a impresión de que foi en diferido, que diría Cospedal, e cando nos ía tocar a quenda de meterlle o dente ao xamón pata negra atopamos con que só nos deixaron o óso para facer o caldo. E por enriba, esa obsolescencia programada que nos obriga a cambiar a neveira, o coche ou o móbil cada poucos anos estalles a xerar problemas as unhas familias que xa nin queren ver as ofertas do súper no seu buzón.

Din os expertos en economía que a mellor forma de saír dunha crise e fomentando o consumo. Vale, pero que polo menos nos deixen chupar en paz o xelado antes de que se derreta.

Non tería por que estranarnos que a corrupción estea tan enquistada nun país onde as empresas enerxéticas ou telefónicas tratan de enganar a diario aos seus clientes nas facturas mentres miran cara outro lado eses gobernantes que saben que calquera día poden acabar nun consello de administración desas compañías.

Unha organización de consumidores acaba de denunciar un alarmarte incremento das reclamacións relacionadas con erros na facturación eléctrica, nalgúns casos con subas de ata 3.000 euros que, en caso de non ser aboadas, supoñen o inmediato corte do subministro. Piden ao Ministerio de Industria reformas legais para evitar estes supostos erros, que mesmo afectan á propia administración. De feito, entidades como o Concello de Lugo vense obrigadas a revisar polo miúdo as facturas, porque todos os meses atopan desfases.

Un Estado preocupado polas súas institucións e os seus cidadáns non permitiría estas prácticas abusivas das empresas que ofrecen servizos básicos e o lóxico sería que fosen sancionadas aquelas compañías onde os erros na facturación fosen habituais, porque eses céntimos ou euros que lles van rabuñando aos clientes convírtense a final de ano nun volume de beneficio millonario. Se cadra o correctivo contra estas empresas terá que chegar desde Bruxelas, porque de momento nin o Goberno central nin os autonómicos están polo labor de acabar con este latrocinio.