O sector lácteo galego comezou o outono quente facendo ruído. Sumouse á guerra de prezos que está a liderar a industria cunha acción tan chamativa como inxusta nun mundo que deixa morrer nenos de fame. Os sindicatos verteron nunha cuneta os 25.000 litros de leite que transportaba un camión cisterna portugués. Pura demagoxia, dirán os gandeiros, xa que o único que defenden e precisamente o pan dos seus fillos, aínda que malia que ese leite nunca vai chegar ó África máis miserento, a min ensináronme a non apedrar nunca nin os corozos de pan.
O caso é que o tira e afrouxa entre industrias e produtores lácteos vai máis aló de andar abrindo as billas das cisternas. Ten que ver cun mercado que en teoría está protexido por Bruxelas, cun sistema de cotas que cada vez ten menos sentido nunha economía liberalizada e que precisamente por esa incapacidade de controlalo xenera situacións de sobreprodución que acaban aproveitando as empresas transformadoras. O ‘dumping’, que consiste en baixar os prezos a forza de mercar o leite máis barato noutros países, é xa que logo unha consecuencia dun modelo que semella ter os días contados, polo que ós afectados máis lles vale comezar a organizarse ou directamente reciclarse, porque a forza de envorcar cubas o único que van conseguir é que o cidadán so se fixe no dano inútil que supón estragar alimentos.

Vexo a loita que están a ter os pais de María López, a rapaza atropelada hai catro anos na Ronda da Muralla, para conseguir que se revise a condena dos mozos que provocaron a súa morte e penso en todos aqueles familiares de vítimas de sucesos que non dan o brazo a torcer logo dunha sentenza, malia que seguir con esa teima supoña revivir a traxedia.
O pai de María asegura que non van parar ata que se faga xustiza neste caso e mesmo di que alguén pode ir á cadea por matar un animal, pero se acaba coa vida dunha persoa nun accidente de tráfico pode librarse. A última acción de protesta foi a presentación de máis de 22.000 sinaturas de cidadáns apoiando a súa petición, o que da idea do grao de movilización e implicación que están a desenvolver. Foi o mesmo que amosaron durante estes catro anos nos que se preocuparon por manter a foto da súa filla con frores e velas no mesmo lugar onde perdeu a vida.
Ninguén pode negarlle unha firma a alguén que tanto ten sufrido, malia que neste caso as probas e testemuñas presentadas no xuízo poden ser máis determinantes que calquera mostra de solidariedade. Eso si, aínda que finalmente non haxa revisión de condena, alo menos a familia podería quedar reconfortada co apoio recibido.
Este caso, aínda que salvando as distancias, fíxome recordar outras historias sonadas, como ao do ‘Padre Coraje’, un home de Xerez que logo de que as investigacións polo apuñalamento do seu fillo nunha gasolineira desta cidade non lograran incriminar ao seus presuntos asasinos, decidiu infiltrarse non baixos fondos e conseguir grabar unha confesión dun dos homes acusados de matar ao seu fillo. Sen embargo, o feito de que as probas non foran admitidas polo xulgado, impediu que todo aquel traballo se materializase nunha condena.
En Lugo tamén estes días estase a revisar outro caso no que quedaron moitos cabos soltos. A morte dun lucense por asfixia nun motel das aforas da cidade cando pasaba a noite en compañía da súa moza. Os pais do mozo non cren convincentes as explicacións dadas no seu día e tamén pelexan porque se saiba que foi o que pasou realmente.
O común denominador destes sucesos é a vontade dos pais das vítimas porque se saiba todo o que pasou e se faga xustiza, aínda que iso supoña  revivir con dor aqueles difíciles momentos. Será que malia que a verdade non devolve aos que se foron a lo menos reconforta aos que quedan.

Tres presos de Monterroso intentaron este sábado el sueño de todo recluso con una elevada condena, fugarse y conseguir además de la libertad pasar a formar parte de la lista de audaces convictos que logran burlar a sus carceleros. Claro que el plan de los tres aventureros o no había sido muy trabajado o quizá el de Monterroso es un penal más seguro de lo que sus funcionarios denunciaron hace meses en manifestación.
El caso es que la literatura, el cine y la televisión han conseguido mitificar a muchos de esos astutos reos que desde el momento en el que son enviados a presidio ya piensan en escapar. Desde ‘Papillón’, pasando por ‘La fuga de Alcatraz’, ‘Cadena perpetua’ y hasta la exitosa serie ‘Prison Break’, los protagonistas suelen ser sentenciados de forma injusta cuyo éxito o fracaso en el plan de fuga nos mantiene en vilo durante toda la trama. Claro que en la vida real lo cierto es que cualquier intento con violencia de escapar de una cárcel no tiene nada de apasionante y si acaso toca valorar la pericia de un preso a la hora de eludir la prisión me quedo con la burla a la que ha sometido el infame Emilio Rodríguez Menéndez a jueces y autoridades policiales. Tras conseguir un permiso, se fue a una comisaría, se hizo un pasaporte y dijo aquello de hasta nunca. Un fenómeno.

Agora que todos, mesmo os máis teimudos, temos asumido que estamos en crise e que a desaceleración vaise transformado en recesión toca facer contas de cara ao vindeiro ano e nas administracións xa están a ver que o aviso feito polo ministro Pedro Solbes chamando á contención do gasto vai a poñer en serios apretos a moitos. Os máis perxudicados desde logo que van ser os concellos, sobre todo os grandes, e por iso algúns alcaldes como o socialista de Zaragoza, asfixiado pola factura que lle está a supoñer a Exposición Universal, ata fan piña con outras grandes cidades para non verse en perigo de bancarrota.
O rexedor lugués, cunha actitude máis moderada ca do seu compañeiro aragonés, xa manifestou que sería unha inxustiza que os concellos pagasen o pato da crise, pero o caso é que o ministro considera que algúns alcaldes, como pode ser o de Madrid, metéronse en obras demasiado ambiciosas que non teñen por que pagar o resto dos españois.
O certo é que a administración local viviu unha época de vacas gordas ao abeiro do ‘boom’ inmobiliario. Os impostos por licencias de edificación ou a venda de aproveitamentos urbanísticos axudaron nalgúns casos a sanear as contas e noutros a aumentar o gasto en políticas sociais, en persoal ou en grandes obras desas que axudan a gañar eleccións. Pero agora que veñen os recortes, as alarmas xa empezaron a sonar e mesmo algún concello como Mondoñedo tivo este verán problemas de liquidez para abonarlles as nóminas aos seus funcionarios.
Pero aínda que o Ministerio de Economía non anda descamiñado cando lles mete o medo no corpo a algúns alcaldes manirrotos, ocorre tamén que está aínda pendente de resolver o problema da falta dun sistema de financiamento dos concellos, que nalgúns casos están a asumir as eivas en áreas como os servizos sociais que deixan as administracións autonómicas e a estatal. Claro que para facer este reparto de fondos haberá que ter en conta as características de cada municipio, ao igual que se fai á hora de negociar o financiamento autonómico. Cuestións como idade media, renta per cápita ou infraestruturas existentes deben ser tidas en conta para garantir a igualdade, a lo menos en servizos básicos, dun veciño de Carabanchel e doutro de Seoane do Courel. Deso se trata o estado do benestar.

Los periodistas tenemos como recurso para enmendarnos la plana las secciones de Fe de errores o en el caso de los medios  audiovisuales una aclaración en sucesivos informativos. A veces, cuando a los afectados por la metedura de pata no les llega, recurren a los jueces, que diligentemente ordenan a los directores una rectificación publicando o leyendo en antena el fallo judicial, cuya redacción por supuesto suele ser lo más antiperiodística posible.
Aun así, a muchos no nos duelen prendas a la hora de admitir nuestros errores. Claro que no es lo mismo la torpeza de un periodista que la de un médico que se equivoca en un diagnóstico, la de un polícia que dispara contra un ciudadano que confunde con un delincuente o la de un juez que mide mal a la hora de mandar a prisión o dejar en libertad a alguien. En sus manos está decidir sobre la vida de las personas y cuando la suya es una decisión fatal e irreversible, bien por mal calculada bien por falta de profesionalidad, pues lo lógico es que el castigo sea acorde al daño causado. Al juez Rafael Tirado, que en su día no ordenó ejecutar la sentencia condenatoria del presunto asesino de la niña Mari Luz Cortés, sus compañeros le acaban de sancionar por su torpeza con 1.500 euros. Quizá me equivoque, pero la sanción parece ridícula.

Tivo que haber unha espectacular actuación da Garda Civil en Galicia para que nos enterásemos de que o símbolo da nosa cultura xacobea, a vieira galega, era un produto tóxico que se estaba a servir nalgúns prestixiosos restaurantes. As autoridades xa lle prohibiran ao sector marisqueiro a extracción deste bivalvo das rías galegas dende hai cinco anos, pero ao parecer uns avispados furtivos estaban a lucrarse recollendo este marisco, como din algúns, mañá, tarde e noite. No allo, pero non precisamente no que deberían debullar, estaban presuntamente algúns famosos restauradores deses que por un foi gras con figos e reducción de ‘Pedro Ximénez’ e catro zarapalladas máis che afeitan cen euros, pero sen reducción na factura.
E claro que a ninguén lle obrigan a pisar un local de varias estrelas ou tenedores onde se sabe de antemán que a conta vai ser de tremer, pero aqueles que deciden sentar na mesa de calqueira restaurante deben ten a garantía de que non van saír envelenados.
Ninguén merece ser xulgado sen ser escoitado, pero tampouco debe estranar que cando un cociñeiro de renome se ve envolto nun asunto tan turbio haxe moitos que esixan contundencia, para que os pratos rotos os paguen aqueles que os esgacharon.

Pode que ata teña razón Mariano Rajoy cando di que o único prioritario agora é adicarse a resolver o problema da crise económica, o que ocorre é que ademais das hipotecas e as facturas impagadas tamén existen outros asuntos cativos aos que tampouco está demáis que as administracións lles adiquen o seu tempo.
Un deles, aínda que a algúns lles resulte desfasado e innecesario, ten que ver coa desaparición daqueles símbolos relacionados co franquismo, unha etapa que a moitos de nós apenas nos tocou vivir, pero que aínda levanta ampollas entre moitos españois.
O caso é que hai uns días cando daba unha volta en moto pola chaira lucense, unha avaría deixoume tirado na Feira do Monte. Logo de contar coa axuda de varios veciños e do persoal da estación de servizo da vila, a miña sorpresa chegou cando tiven que facilitarlle á grúa o enderezo da gasolineira, situada na Avenida del Generalísimo. A verdade é que non daba crédito a que logo de máis de trinta anos de ter enterrado ao dictador aínda houbese concellos que o loubasen de tal maneira. Agora acabo de enterarme de que a corporación municipal deste concello aprobou por unanimidade o cambio de denominación desta rúa principal polo de Cidade de Veria, un nome que recolle unha vella tradición oral do municipio de Cospeito, cuxos orixes estarían nesta Cidade de Veria.
A decisión, que chega con varios anos de retraso e obrigada pola Lei da Memoria Histórica, tampouco é que vaia servir para confortar aos que padeceron os rigores do réxime franquista, pero a lo menos supón un exercicio de limpeza dos restos do antigo réxime que aínda quedan espallados onde menos o esperamos. Pero é que aínda que para a maioría dos cidadáns medidas coma esta nin lles van nin lles veñen, si que hai quen se sinte reconfortado con elas. Así penso por exemplo tamén naquelas vítimas do terrorismo etarra que verán cumprido a súa petición de ver borrados das rúas de pobos e cidades do País Vasco os nomes de vías adicadas a xentes que teñen como único mérito o terlle causado dano aos demáis.
Así o anunciou o ministro do Interior, Alfredo Pérez Rubalcaba, quen dixo que a futura lei integral de vítimas do terrorismo incluirá unha cláusula para evitar que por exemplo a familia dunha persoa morta a mans de ETA teña que vivir nunha rúa que leva o nome do seu asasino.
Pois salvando as diferenzas entre os dous casos, o cambio do nomenclátor franquista das cidades e vilas españolas debería ser logo unha obriga non legal senón moral con aqueles que ao longo de corenta anos padeceron a represión daquel xeneral golpista e os seus fieis seguidores.

Los antros de toda la vida en los que uno nada bueno puede encontrar fueron bautizados con el anglicismo ‘after hours’ (fuera de horas) y hoy en día son la pesadilla para sus vecinos, que a partir de ciertas horas de la madrugada ven alterado su sueño para que se diviertan los crápulas de la movida. La cuna en España de este tipo de locales fue la agitada isla de Ibiza, aunque el desenfreno y la mala imagen para el turismo que han llegado a provocar la apertura de este tipo de locales desde primeras horas de la mañana ha obligado a las autorizadades ibicencas a echarles el cierre.
Ciudades como Lugo, donde el ambiente nocturno para nada es comparable al de la isla pitiusa, también albergan desde hace años ‘after hours’ para disgusto de residentes y madrugadores ciudadanos. En la calle Tui, donde al menos dos locales de este cuño han sido protagonistas de múltiples y variados sucesos en los últimos años, los vecinos ya dicen haber visto de todo, desde travestis haciéndole el servicio a un cliente en plena calle a peleas de facas al estilo Curro Jiménez. La suya es sólo una historia entre tantas de quienes sufren mientras otros se divierten. Quizá la solución sería crear barrios para noctámbulos y para madrugadores. O simplemente convivir con el respeto como norma básica.

Remata agosto coa sensación de ter enterrado outro culebrón informativo de verán, deses que se alimentan dende os medios de comunicación para tentar cubrir o oco que deixa a inactividade estival.
Finalmente, Emilio Pérez Touriño anunciou logo de semanas de especulacións e declaracións dende os diferentes partidos que ten intención de esgotar a lexislatura e se acaso convocar as eleccións autonómicas só uns meses antes de xuño para non coincidir cos comicios europeos.
Razóns para adiantar ou esgotar ten e o que fixo o presidente da Xunta foi poñelas todas nunha balanza e decidirse. Se cadra na decisión pesou o terse perdido o efecto sorpresa e atoparse fronte a un Partido Popular e un Bloque Nacionalista Galego armados xa de argumentos para descubrir que os socialistas de verdade están moi preocupados pola crise económica.
Agora o que se abre a partir de mañá é un curso político marcado por unha longuísima precampaña que vai durar cinco meses. A visita do presidente Zapatero a Galicia xa foi un adianto da estratexia na que se baseará o PSOE para tentar manter o Goberno: pulo ao proxecto do AVE en Galicia para que se visualice tanto no BOE como no terreo que a data de chegada do tren rápido pode ser 2012. Xa a nivel interno, estes meses daranlle tempo ao bipartito para sacar adiante varios proxectos de lei, inaugurar algunha que outra obra e adxudicar o millonario concurso eólico, do sacarán partido as empresas e tamén os propietarios de montes.
Todo un panorama que semella ideal para un Goberno de cara a afrontar unha reválida electoral senón fora porque o país está a vivir como o resto de España unha situación de crise económica que os expertos din que pode ir a máis. É de supoñer que entre os cálculos que fan Touriño e os seus asesores está que a merma de votos que pode supoñer esta situación pode estar xa descontada, mentres que as familias, principais perxudicadas pola subida de prezos e das hipotecas, xa se amarraron o cinto e están preparadas para afrontar o difícil inverno. Ademais, a maioría dos galegos xa saben o que é pasar por atrancos económicos, e de feito a época de vacas gordas apenas se notou por estas latitudes.
Superada logo a situación de interinidade do Goberno galego vivida en agosto, queda por diante un final de lexislatura que se presume que terá ritmo de ‘Champions’ para os tres grandes partidos galegos. A final será previsiblemente en marzo, se o presidente quere, claro.