O satirizado comentario de Mariano Rajoy sobre a nena que lle gostaría que medrase nunha España construida ao seu gusto serve para amosar ata que punto o discurso político utiliza á muller como estereotipo á hora de aludir aos temas sociais. Sen embargo, esta mesma semana a crónica negra da violencia machista ou o repunte do paro feminino voltou a amosarlles aos dirixentes o lonxe que aínda está a consecución da plena igualdade de sexos. A anécdota de elixir a una pequena para defender un programa electoral debería facer logo reflexionar a quen a utiliza e tamén ao rival que fai chistes con iso sobre a urxente necesidade de acabar cos malos tratos e de lograr unha igualdade en todos os eidos entre homes e mulleres. Unha vez acadado, cada un pode facer metáforas e contos co que lle veña en gana.

A liberada ampliación do Museo de Lugo estrease cun artista de luxo, Miquel Barceló. Por moi untado que lle pareza a Rajoy, poder contemplar en Lugo obra dun artista de renome como o mallorquín non resulta moi doado e se ademais serve para darlle vida a unha sala que xa a perdera pouco despois da súa inauguración como galería exclusiva da colección de Nelson Zumel, pois moito mellor. E que non lle pareza mal ao pintor ourensán, que merece todo o respecto e agradecemento do pobo de Lugo pola súa desinteresada cesión durante os últimos anos, o que ocorre é que un museo debe ser un lugar para amosar pezas de verdadeiro valor para a historia da cidade ou a provincia á que representa e tamén para impulsar aos novos artistas e atraer aos que están de actualidade. Ningún destes principios estaba a cumplir a custosa ampliación do convento de San Francisco; esperemos que a exposición de Barceló abra a espicha dun torrente de arte por descubrir para lugueses e visitantes. Noraboa a quen corresponda.

Xa sabemos todos que a antítese dos ‘Oscars’ son os chamados premios ‘Razzie’, pero nas redaccións os xornalistas acostumamos a facer apostas con aqueles persoeiros da vida pública que tamén merecen unha estatuíña pola súa adicación dar a nota durante o último ano. Así, unha vez tanteado a ambiente, a min sáenme as seguintes nominacións:
Mellor película: ‘Ratatú’, de Debates Presidenciais, S.A.
Mellor director: José Luis Rodríguez Zapatero, por ‘Spiderman, o home arañavotos’
Mellor actor: Mariano Rajoy, por ‘O ultimátum de Brey’.
Mellor actriz: Esperanza Aguirre, por ‘Espe, a idade de ouro’.
Mellor actor secundario: Alberto Ruiz Gallardón, por ‘Pozos de ambición’.
Mellor actriz secundaria: Carme Chacón, ministra de Vivenda, por ‘Baixo as estrelas’.
Mellores efectos especiais: Manuel Pizarro, por ‘Transformers’.
Mellor montaxe: A escudería McLaren, por ‘Expiación’.
Mellor película estranxeira: Cuba, por ‘É país para vellos’.
Mellor guión: ‘Mataharis’, de Carla Bruni e Nicolas Sarkozy.
Mellor dirección artística: Antonio Rouco Varela, por ‘O orfanato’.

Se as xa famosas empresas de apostas tivesen un apartado adicado a saber quen ía ser o novo presidente cubano seguro que calquera nome pertencente á xeración que non loitou contra Batista ía ser ben pagado. Pero como queira que a Revolución segue a subsistir amparada nos seus mitos, Raúl Castro, o irmancísimo, foi quen de asumir un cargo no que contará en todo momento co consello de Fidel á hora de tomar as grandes decisións. As perspectivas de democratización deste país semellan logo que van seguir estancadas mentres esa xeración liderada por Fidel non decida dar o relevo, aínda que si é previsible unha apertura cara á economía de mercado seguindo o modelo chinés ou vietnamita, para o que podería contar coa axuda dos novos gobernos socialistas americanos e incluso dun levantamento do embargo por parte de EE.UU. A lo menos isto é o que esperan moitos dos cubanos que están a sofrir desde hai décadas unhas penurias que tratan de superar con ese espíritu sempre cordial dos caribeños. Eso sí, da esperada noticia que se deu a coñecer o domingo só nos ten que alegrar que de novo outro fillo de galego sexa presidente cubano, aínda que o que máis nos gustaría é que Raúl Castro liberase aos presos políticos na isla e dese un paso adiante para conseguir que o seu pobo decida sen ataduras o seu destino. Claro que se facemos un estudio de probabilidades, apostar por iso sería tamén tirar os cartos.

Aínda que está case demostrado que axitar as pantamas do pasado xa non da tantos réditos electorais, semella que a polémica sobre a chamada memoria histórica, que vén sendo un eufemismo para evitar referirse aos crimes rexistrados na Guerra Civil fóra do campo de batalla, vai ser usada como recurso dos mitineiros para chegar a esa parte do cerebro que agocha os sentimentos. O problema é que no abano
xeracional deses 35 millóns de españois que están chamados a votar o vindeiro 9-M, os que recordan episodios daquela longa noite de pedra que describira Celso Emilio son uns poucos miles, os familiares dos mortos xa terán decidido o voto dende hai moitos anos e algúns dos que alardean de sufrir persecución polo anterior réxime pode que xa teñan cambiado tanto de bando que non saiban agora mesmo o que toca. Claro que logo de escoitar a Pizarro e Solbes debatir sobre o estado da economía un ata acaba preferindo que a liorta política faga parada no pasado, porque tamén serve como repaso das clases de Historia e como medida efectiva para reducir os efectos do suspenso que nos daba o Informe Pisa.
Lugo tampouco é alleo á polémica e logo de catro anos de parálise na revisión do rueiro, a comisión municipal para decidir o nome das novas rúas quixo reunirse para
sacar adiante as propostas precisamente o mesmo día de inicio da campaña electoral. Menuda temeridade, tendo en conta que unha das propostas, que logo foi retirada, plantexaba adicar unha praza á Memoria Histórica. Ademais, tamén se falaba de eliminaras referencias a persoeiros destacados na época franquista malia que foran de Lugo, unha proposta que finalmente non se tivo en conta para non crispar máis un asunto menor como é o do rueiro.
E por se as trifulcas políticas a conta da Guerra Civil non chegasen dabondo, o Ministerio de Defensa confirmou que o comandante da Coruña e Lugo, un deses condecorados militares que cada Semana Santa veñen saudar ás autoridades
locais, acababa de ser destituido por mor dun informe que elaborou sobre o Lei da Memoria Histórica, e que, aínda que confidencial, seguramente tiña algunha desas guindas coas que nos sorprenden de cando en vez os acuartelados. Porque senón tampouco se entende unha medida disciplinaria tan
estricta polo contido dun escrito no que en teoría só debía facer unha catalogación dos vestixios franquistas nas instalacións ao seu cargo. O caso é que a noticia deuse a coñecer no comezo dunha campaña electoral que, como di algún, convén crispar algo máis, e xa se sabe que non hai mellor xeito de facelo que sacando a pasear cadaleitos.

O PSOE ve difícil que a praza luguesa mude a actual composición de 2-2 no Congreso e 3-1 no Senado despois do 9 de marzo. Se cadra a badalada podería chegar na Cámara Alta, pero moito terían que traballar o voto pola provincia os socialistas e moi pouco os populares para que así fose. Por este motivo a apretada axenda de actos de Zapatero non inclúe nesta ocasión parada en Lugo, aínda que para compensar o encargado de animar a campaña que se inicia a medianoite é o ex presidente do Goberno Felipe González, que como el mesmo se definiu despois de deixar o liderazgo do partido en mans de ZP era como un xarrón chinés nun fogar, cun certo valor sentimental ou material, pero que ninguén sabe ben onde colocar. No mitin no Pavillón Municipal de Lugo non defraudou á parroquia de veteranos do partido, mentres os máis novos aplaudían a rabear quizá sen saber a trascendencia que para España tivo o seu mandato. Unha mostra do como o tempo non respecta a ninguén dábama hoxe mesmo meu fixo, quen despois de informarme de que acababa de sacar un sobresaínte en Sociais, preguntábame: Pero ese Felipe González vive?

…deixaa correr, di o refrán, aínda que no caso do líquido que sae pola billa na cidade de Lugo o mellor que se pode facer agora é non malgastala, pero tampouco atreverse a consumila. E non porque estea en cuestión a súa potabilidade, o problema e que logo dos múltiples procesos químicos que pasa para conseguir que sexa apta para o consumo humano o líquido elemento perde a súa condición de insípido e inodoro para transformarse en auga de piscina. Agora o presidente da Confederación Hidrográfica do Norte promételles aos lugueses que cando estea rematada a nova potabilizadora a auga de Lugo vai competir en calidade coa embotellada, claro que non sabemos se con aquela marca que hai anos se adicaba a comercializar a que saía polo grifo dos londinenses ou coas que a recollen en manaciais exentos de contaminación. Porque que saibamos, en Lugo o Miño vai seguir sendo o surtidor e calquera que se dea un paseo polas súas beiras pode comprobar que o saneamento do río está moi lonxe de estar rematado. Eu creo que os señor Marquínez só tentaba gastar unha broma aos lugueses antes de ceder o testigo ao futuro presidente da Confederación do Miño (cremos que Liñares, pero nisto da política nunca se sabe). Eso sí, chegado o momento poderíase organizar unha cata oficial de augas para comprobar se os augurios se cumpren.

Pode que os debates públicos non sexan o mellor xeito de calibrar a valía dun candidato, porque ser bon orador non implica ser un bon xestor, pero se a tradición política que herdamos dos gregos e romanos dictaba que os máis lúcidos na ágora ou no foro estaban chamados a ser líderes, na actualidade a valía dun candidato a presidente do Goberno hai que demostrala tamén cara a cara co rival. Claro que non todas as democracias teñen asumido aínda a importancia destas citas e por iso desde o ano 1993 non vemos en España un debate televisado entre os líderes das principais forzas políticas. Pero esta seca podería rematar o vindeiro 25 de febreiro, cando Zapatero e Rajoy comparezan diante das cámaras de TVE convocados pola Academía de Televisión. Aínda que a negociación non está pechada, semella difícil unha volta atrás, sobre todo tendo en conta a igualdade de forzas entre PSOE e PP que as enquisas din que hai. Eso sí, haberá pechar moitos flecos antes, aínda que seguramente non tantos coma os que rixen os protocolos de debates entre candidatos á presidencia dos EE.UU. A entidade que os xestiona fai subscribir un contrato aos contendentes de máis de 30 folios, pero claro, despois de tantas décadas de one on one teñen claro que non hai que deixar un resquicio para xustificar unha volta atrás. Mentres, aquí aínda andamos en cuieros en canto a debates electorais.

Logo de participar nas xornadas organizadas ata onte pola Asociación da Prensa a moitos quedounos claro que as informacións relacionadas coa saúde son cada vez máis importantes para a poboación e se cadra por iso os medios de comunicación lle están a adicar máis espacio. En Lugo, á marxe das cifras sobre as listas de espera e as saturacións en Urxencias do Xeral en determinados días, a noticia sanitaria de primeiro orde está a ser a visualización desde varias partes da cidade do novo hospital, proxectado xa na década pasada e que logo de acumular retrasos nos aseguran que vai estar rematado a principios de 2009. Entrementres, a curiosidade cidadá e, seguramente, o feito de ter ás portas unha cita electoral levou ás autoridades sanitarias a organizar visitas guiadas ao monte de San Cibrao para ver cómo estaba a quedar o que está chamado a ser un moderno hospital e tamén a principal ‘industria’ da cidade, a lo menos en número de traballadores e clientes. Na primeira xornada foron moitos os lugueses que se achegaron interesados non só por descubrir qué se ten feito logo de tantos de anos e tamén para coñecer en detalle o lugar no que posiblemente máis dunha vez nas súas vidas van ter que ser atendidos. Porque ao cidadán por moito que lle digan que se están a cumplir prazos dunha obra ou que ésta se adapta ás características de comodidade e modernidade, ata que non o comproba in situ non acaba de dar o seu prace.
O lóxico sería pensar que ante a cercanía das eleccións xerais este tipo de visitas sufran un parón, aínda que é de esperar que a Administración as manteña logo do 9-M, posto que aínda que estará todo ben deseñado para evitar problemas de funcionalidade, as opinións dos distintos sectores implicados, tanto do persoal sanitario ou dos usuarios, poden contribuir a aportar ideas para os que poidan xurdir.
Haberá eso si que esperar se cadra ata máis dun ano para poder ver a pleno rendemento este novo hospital que, ademais de centro de atención médica, debería ser un lugar accesible, cómodo e humanizado, pois se algunha función máis que a da propia asistencia de doentes debe ter un centro sanitario está a de ofrecer un trato digno e esperanza de mellorar a quen sofre. Claro que ese capítulo non hai orzamento que o contemple nin orde institucional que o consiga implantar, pois iso corre por conta duns profesionais que tamén merecen o respecto de pacientes e familiares. Sobre estes cimentos se deberían construir tamén os hospitais e esperemos que no futuro o de Lugo agoche algo así por dentro da súa colorista fachada.

A política crea estranos compañeiros de cama. Ocúrreseme este tópico para definir a ese curioso partido chamado Unión Progreso y Democracia (UPD) xurdido do cabreo da socialista Rosa Díez por non ter logrado o liderazgo do partido en Euskadi e ao que se foron sumando personaxes como Fernando Savater ou Mikel Buesa, que á marxe do respecto que merecen por enfrontarse de cara aos terroristas e aos que os apoian, representan unha caste ideolóxica difícil de catalogar polos manuais tradicionais. Agora en Lugo aparece como testaferro do movemento Francisco Cacharro Gosende, o que fora fillísimo e protagonista tras aprobar unha oposición na Deputación de Ourense dunha polémica con acusacións de nepotismo de por medio que Fraga zanxara ao xeito de don Manuel, afirmando de que de pais con mentes prominentes era lóxico que saíran fillos con máis posibilidades de trunfar. A militancia de quen fóra dirixente das Novas Xeracións do PP nesta formación serve tamén para apostillar outro dito acuñado na política que aclara que o peor enemigo soe estar na casa.